Page 68 - 101-1-2024

გერონტი ქიქოძე

ena da erovnuli energia

ერ­ ოვ­ ნ­ ულ­ ი სულ­ ის სიმ­ ­დიდ­ ­რე და სიძ­ ­ლი­ერ­ ე ან კი­
დევ მის­ ი სიღ­ არ­ იბ­ ე და უი­ლა­ჯობ­ ა არს­ ად არ იხატ­ ებ­ ა
ისე ნათ­ ­ლად და ხე­ლშ­ ეს­ ახ­ ე­ბად, რო­გორც ენაშ­ ი. ენა
ააშკარ­ ა­ვებს როგ­ ორც აზრ­ თ­ ა მორ­ ჭ­ ­მუ­ლობ­ ას და გრ­ძნ­ ო­ბა­
თა მრა­ვალ­ ფ­ ე­როვ­ ­ნე­ბას, ისე ეროვ­ ნ­ უ­ლი ტე­მპ­ ე­რამ­ ენ­ ტ­ ის
სიც­ ­ხო­ველ­ ეს­ აც. ეს იმი­ტომ, რომ ენა არ არი სი­ტყ­ ვ­ ათ­ ა და
გამ­ ოთ­ ­ქმ­ ა­თა მკვ­ ­და­რი ლე­ქ­სიკ­ ონ­ ი, ის ცო­ც­ხალ­ ი სალ­ ა­როა
იდეა­ თ­ ა და ემოც­ ი­ა­თა.

დღ­ ეს საყ­ ო­ველ­ ­თაო ჭეშ­ ­მარ­ ი­ტე­ბად­ აა ცნობ­ ილ­ ი ის დე­
ბულ­ ე­ბა, რომ ენა და აზ­რო­ვნ­ ე­ბა ორი სხვ­ ად­ ას­ ხ­ ვ­ ა მხარ­ ეა
ერთ­ ი და იმა­ვე სულ­ ი­ე­რი პროც­ ე­სი­სა. იდე­ას მხოლ­ ოდ სი­
ტყ­ ვ­ ის შემ­ ­წე­ო­ბით ეძ­ლე­ვა ნა­თე­ლი და მკ­ვე­თრ­ ი კო­ნტ­ უ­რი,
წინ­ ად­ ად­ ებ­ ის ანუ სი­ტ­ყვ­ იე­ ­რი გა­მოთ­ ­ქ­მის წყო­ბი­ლებ­ ა სა­ვ­
სებ­ ით ეთან­ აბ­ რ­ ე­ბა აზ­როვ­ ­ნე­ბის მი­მდ­ ი­ნარ­ ე­ო­ბას. ამიტ­ ომ
ენის სხ­ვად­ ას­ ხ­ ვ­ ა­ობ­ ა ყო­ვე­ლთ­ ­ვის აზ­როვ­ ­ნე­ბი­სა და სულ­ ის
სხ­ვად­ ას­ ხ­ ­ვა­ობ­ ას მოწ­ ­მობს მრავ­ ალ­ ი გზით. ორ მე­ზობ­ ელ
ერს ვე­რავ­ ი­თარ­ ი ბუ­ნე­ბ­რი­ვი და ხე­ლო­ვნ­ უ­რი ზღუ­დე ვერ
აშო­რებს ისე, რო­გორც მა­თი ენა.

მაგ­ ­რამ ენა არ არი მხოლ­ ოდ გათ­ იშ­ ვ­ ის იარ­ აღ­ ი: ის ძლი­
ერ შე­მა­ერ­ თ­ ე­ბელ­ ი და შე­მა­დუ­ღე­ბე­ლი ელე­მე­ნტ­ იც­ აა. მის­ ი
შე­მ­წეო­ ბ­ ით ეროვ­ ნ­ უ­ლი ენე­რგ­ ია უდი­დეს კონ­ ­ცენ­ ტ­ რ­ ა­ცია­ ს
აღ­წევს იმი­ტომ, რომ ის აკა­ვშ­ ირ­ ებს არა მა­რტ­ ო ცო­ც­ხალ
თაო­ ბ­ ებს ურ­თი­ერთ შორ­ ის, ის ერ­თი­მეო­ რ­ ეს უახ­ ლ­ ო­ვებს წა­
რს­ ულს, აწმ­ ­ყოს და მო­მავ­ ალ­ ს­ აც. აი, აქ იჭე­რენ მი­ცვ­ ალ­ ებ­ უ­
ლნ­ ი ცოც­ ­ხალთ. ისი­ნი მათ ან­დე­რ­ძად უტო­ვე­ბენ სიტ­ ყ­ ვ­ ა­თა
და გა­მოთ­ ­ქმ­ ა­თა საუ­ ნ­ ­ჯეს. მა­გრ­ ამ, რად­ ­გან სი­ტ­ყვ­ ა იდე­ის კა­
ლაპ­ ო­ტშ­ ია, შთამ­ ომ­ ა­ვლ­ ობ­ ა, წი­ნაპ­ რ­ ე­ბის­ ა­გან სიტ­ ­ყ­ვას­ ­თან
ერ­თად ტრად­ იც­ იუ­ ლ იდე­ას­ აც ღე­ბუ­ლობს მე­მ­კვ­ ი­დ­რე­ო­ბით.

ა­ქედ­ ან ცხად­ ია, რომ რაც უფრ­ ო მდი­დარ­ ია ამა თუ იმ ერის ის­ტო­რი­უ­ლი წა­რ­სულ­ ი, მით უფრ­ ო მდი­დარ­ ია მის­ ი
სულ­ ი, მით უფრ­ ო მრავ­ ალ­ ­ფე­როვ­ ან­ ია მი­სი ენა. კუ­ლტ­ ურ­ ო­სან­ ი ენის რიტ­ მ­ ი მარ­ ტ­ ო გა­რეშ­ ე სა­გა­ნთ­ ა ფხი­ზელ შთა­
ბეჭ­ დ­ ილ­ ე­ბას როდ­ ი იძ­ლე­ვა.

ის ააშ­ ­კარ­ ავ­ ებს ძველ­ ი­სძ­ ­ველ ჩვე­უ­ლებ­ ებს, დრომ­ ოჭ­ ­მულ ტრა­დიც­ იე­ ბს, აჩრ­ ­დილ­ ი­სებ­ ურ ცრუ­მორ­ წ­ ­მუ­ნეო­ ­ბებს, ის
ხა­ტავს უღრ­ ან ტყე­ებს და თვალ­ უწ­ ვ­ დ­ ე­ნელ მი­ნ­დვ­ ­რებს, რო­მელ­ ­ნიც ერთ დროს ცის ტატ­ ­ნობს სა­ზღ­ ­ვ­რავ­ ­დ­ნენ, ის
გვან­ იშ­ ­ნებს საგ­ ა­ნთ­ ა ბნელ სულთ, რო­მე­ლ­ნიც ჩვენ შო­რე­ულ წი­ნაპ­ არ­ თ­ ა­თვ­ ის არ­სებ­ ო­ბ­დნ­ ენ და ჩვენ­ თ­ ­ვის აღარ
არია­ ნ.

ამიტ­ ო­მაა, რომ შე­გ­ნე­ბულ­ ი ერი არც ერთს თა­ვის სიმ­ ­დი­დ­რეს არ ეპ­ყ­რო­ბა ისეთ­ ი სიფ­ რ­ თ­ ხ­ ილ­ ით და ყუ­რად­ ­ღე­
ბით, როგ­ ორც თავ­ ის ენას. ის მას ერ­თი მხ­რით სწ­მე­ნდს უც­ხო ელე­მენ­ ტ­ ებ­ ის­ აგ­ ან, მეო­ რ­ ე მხრ­ ით მის გარ­ ეთ გა­ტა­
ნას ცდილ­ ობს. ამგ­ ვ­ არ­ ად იბად­ ე­ბა ორი მი­მ­დინ­ არ­ ეო­ ბ­ ა, ორი­ვე ამ­გვ­ არ­ ად გა­ნმ­ ტ­ კ­ იც­ ე­ბულ­ ი ენა უპირ­ ­დაპ­ ი­რ­დებ­ ა
დაუ­ მ­ თ­ ა­ვ­რებ­ ელ, უსუ­სურ, უკუ­ლტ­ უ­რო ენებს და ამა­რც­ ხ­ ებს მათ: ამარ­ ც­ ­ხებს არა ძა­ლმ­ ომ­ ­რეო­ ­ბით, არამ­ ედ პო­ეზ­ იი­ ­
სა და ლიტ­ ერ­ ატ­ უ­რის შემ­ ­წეო­ ­ბით. და­მახ­ ას­ ი­ა­თებ­ ე­ლი ერო­ვ­ნულ­ ი ენერ­ ­გი­ის­ ა­თვ­ ის: მოძ­ რ­ ა­ო­ბა პუ­რის­ ტ­ უ­ლი და მო­
ძ­რაო­ ­ბა ექს­ ტ­ ე­ნს­ იუ­ ­რი. პირ­ ­ვე­ლი უწი­ნარ­ ეს ყოვ­ ­ლი­სა სინ­ ტ­ აქ­ ­სი­სა და ლექ­ ­სიკ­ ონ­ ის სფერ­ ო­ში აშ­კა­რავ­ დ­ ებ­ ა, მე­ორ­ ე
კი ყველ­ ა­ზე ძლი­ერ სი­ტ­ყ­ვა­კა­ზ­მულ­ ი მწე­რლ­ ობ­ ის შე­მწ­ ე­ობ­ ით ხო­რც­ იე­ ­ლდ­ ე­ბა. ენის ლექ­ ს­ იკ­ ონ­ ი იზრ­ ­დე­ბა და იწ­მი­
ნდ­ ე­ბა ეროვ­ ნ­ ულ­ ი აქ­ტივ­ ობ­ ის წყალ­ ობ­ ით, მი­სი სინ­ ­ტაქ­ ­სი თან­ დ­ ა­თან ყალ­ იბ­ ­დე­ბა.

ენერ­ ­გი­ულ­ ი ერებ­ ი – ფრან­ გ­ ებ­ ი, ინ­გ­ლი­სელ­ ებ­ ი, რუს­ ებ­ ი, გე­რ­მან­ ელ­ ე­ბი თა­ვია­ ნთ ენას თან­ დ­ ათ­ ან უფა­რთ­ ო­ებ­ ენ
სა­მო­ქმ­ ე­დო ასპ­ არ­ ეზს, რო­გორც ამას ძვე­ლი რო­მაე­ ­ლე­ბი შვ­რებ­ ო­დ­ნენ. რო­გორც ერთ დროს ლა­თინ­ უ­რი, ისე

66 magticom.ge