Page 69 - 103-3-2024

ისეთ­ ი მცე­ნა­რე­ე­ბი, რომ­ ლ­ ე­ბიც ამ­შვ­ ენ­ ე­ბენ ბაღს Sir John Chardin, he wrote: “The out-parts of Tbilisi are
და იძ­ლევ­ ი­ან ჩრ­დი­ლ­სა და სიგ­ ­რი­ლეს ზა­ფხ­ ულ­ ის adorned with several beautiful gardens, the biggest
ყვე­ლაზ­ ე ცხელ თვეე­ ­ბშ­ ი.“ ეს არის პირ­ ვ­ ე­ლი მწი­ of which is the prince’s, where indeed there are but
რი ცნობ­ ა ბა­ღის შე­სახ­ ებ. სწორ­ ედ მას­ ­ზე და­ few fruit trees. But it is full of those that serve for the
ყ­რ­დ­ნო­ბით გამ­ ოთ­ ­ვა­ლეს მოგ­ ­ვია­ ­ნე­ბით ნი­კო ornament of gardens, and for shade and coolness in the
კე­ც­ხო­ველ­ მ­ ა და მის­ მ­ ა კოლ­ ეგ­ ე­ბმ­ ა და­არ­ ს­ ე­ბის hottest summer months.” This is the earliest, however
მი­ა­ხ­ლო­ე­ბით თა­რიღ­ ად 1636 წე­ლი. brief, account of the garden. And it is based on this
information that Niko Ketskhoveli and his colleagues
1701 წელს თბილ­ ის­ ს ეწ­ვია ფრა­ნგ­ ი ბოტ­ ა­ნი­კო­ later calculated that the garden was set up circa 1636.
სი და მო­გ­ზაუ­ რ­ ი ჟო­ზეფ ტურ­ ­ნე­ფო­რი, რომ­ ე­
ლიც თა­ვის ჩა­ნა­წე­რე­ბ­ში მაშ­ ინ­ ­დელ სამ­ ეფ­ ო In 1701, French botanist and traveler Joseph Tournefort
ბაღ­ ე­ბს­ აც აღწ­ ერს: „გავ­ ი­სე­ირ­ ნ­ ეთ აგრ­ ეთ­ ვ­ ე described the then royal gardens, among others, in his
ქა­ლაქ­ თ­ ან მდებ­ ა­რე მთა­ვ­რის სა­სა­ხ­ლი­საკ­ ენ. ეს travel notes: “We also went to the prince’s country-
სას­ ახ­ ლ­ ე ქალ­ ა­ქის იმ გა­რე­უ­ბან­ ­შია, რომ­ ელ­ ­ზედ­ აც house, which is in the suburb as you come from Turkey.
ოსმ­ ა­ლეთ­ ­ში მი­მავ­ ა­ლი გზა გად­ ის. სა­სახ­ ლ­ ე სა­ This house is distinguished by the amazing gardens
ი­ნ­ტერ­ ე­სოა იმით, რომ მის ირგ­ ვ­ ­ლივ საუ­ ც­ ხ­ ოო surrounding it which are much better planted, and more
ბაღ­ ებ­ ია, რო­მ­ლე­ბს­ აც უკეთ უვლ­ ია­ ნ, ვი­დრ­ ე ოს­მა­ artfully laid out, than those in Turkey. In these gardens
ლე­თშ­ ი. ამ ბაღ­ ­ში გა­გ­ვა­ოც­ ა მცენ­ ა­რემ (პა­ჩულ­ ი), we saw with admiration fine species of smartweeds
რო­მელ­ ს­ აც ისე­თივ­ ე ფოთ­ ლ­ ებ­ ი ჰქო­ნდ­ ა, როგ­ ორც
თა­მ­ბაქ­ ოს.“

ის­ იც მნი­შვ­ ნ­ ელ­ ო­ვან­ ია, რომ თბილ­ ი­სის ბაღ­ ე­
ბ­ში ცდილ­ ო­ბდ­ ­ნენ არა მხოლ­ ოდ უცხ­ ო­ეთ­ ი­დან
შე­მო­ტან­ ი­ლი მცე­ნარ­ ე­ებ­ ის, არამ­ ედ ად­გი­ლო­
ბრ­ ივ­ ი საი­ ნ­ ­ტერ­ ეს­ ო სახ­ ეო­ ­ბებ­ ის გაშ­ ე­ნე­ბას.
მაგ­ ა­ლი­თად, ვა­ხუშ­ ტ­ ი ბატ­ ონ­ ი­შვ­ ილ­ ი წიგ­ ­ნშ­ ი
„სა­ქა­რ­თვ­ ელ­ ოს გე­ო­გ­რა­ფია“ აღნ­ ი­შნ­ ავს, რომ
„მეფ­ ე ვახ­ ­ტანგ VI-მ კეჩ­ უთ­ ის­ ა და ბოლ­ ნ­ ი­სის მთი­
ა­ნი ხეო­ ­ბებ­ ი­დან თავ­ ის ბაღ­ ­ში გად­ მ­ ო­რგ­ ო სუმ­ ­ბუ­
ლი, მაგ­ რ­ ამ მან ვერ იხა­რა და თე­ს­ლი არ გაი­ კ­ ეთ­ ა.“

ტრ­ აგ­ იკ­ უ­ლი აღმ­ ოჩ­ ­ნდ­ ა 1795 წელს აღა-მა­ჰმად-­
ხა­ნის შემ­ ო­სევ­ ა, რო­მლ­ ის დროს­ აც მთე­ლი
თბი­ლის­ ი, მათ შორ­ ის, ეს მშვ­ ენ­ იე­ რ­ ი წა­ლკ­­ ო­
ტიც გა­ნა­დგ­ ურ­ ­და. თუმ­ ­ცა, როგ­ ორც ჩანს, კო­ნ­
კრ­ ეტ­ ულ­ ი მცენ­ ა­რეე­ ­ბი გად­ ა­რჩ­ ა, რად­ ­გან 1851
წელს გა­ზეთ „კავ­ კ­ ა­ზშ­ ი“ რუს­ ულ­ ად გა­მოქ­ ­ვე­ყ­ ­ნე­
ბულ სტატ­ ია­ ­ში „თ­ბილ­ ი­სის ბოტ­ ან­ იკ­ ურ­ ი სი­ძ­ ვ­ ე­
ლე­ე­ბი“ ვკით­ ხ­ ულ­ ობთ: „ბაღ­ ­ში მნა­ხ­ველ­ ი შე­ა­მჩ­ ­
ნევს ბოტ­ ა­ნი­კურ სიძ­ ­ველ­ ე­ებ­ ს­ ა და იშვ­ ი­ათ­ ო­ბ­ ებს:
ესაა არა­ჩვ­ ე­ულ­ ებ­ რ­ ი­ვად დი­დი ზო­მის 3 ვაზ­ ი და
კო­ლოს­ ა­ლუ­რი ზო­მის თუთ­ ის ხე.“

ძ­ველ ხეთ­ ა ჩრ­დილ­ ­ში­

იმ პერ­ ი­ო­დის ნა­რგ­ ა­ვებ­ იდ­ ან აღა­რა­ფე­რი შე­
მოგ­ ­ვრ­ ჩ­ ა, თუმ­ ­ცა არის რამ­ ­დენ­ იმ­ ე შედ­ არ­ ებ­ ით

გინკგო ბილობა 67
GINKGO BILOBA

MyMagti